Đã đến thời hạn công bố giá cơ sở xăng RON 95 nhưng tại kỳ điều hành giá gần đây nhất, Bộ Công Thương vẫn chưa thực thi nhiệm vụ. Các chuyên gia cho rằng cần mạnh tay xử lý trách nhiệm người có liên quan.
Đầu năm 2018, sau khi báo chí phản ánh việc cơ quan điều hành giá không công bố giá cơ sở một mặt hàng được tiêu thụ lớn là xăng RON 95, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã chỉ đạo cơ quan chức năng xem xét, công bố giá mặt hàng này sau quý I/2018.
Tuy vậy, đến kỳ điều hành giá đầu tiên của quý II/2018, chỉ đạo của Phó Thủ tướng vẫn chưa được Bộ Công Thương thực hiện một cách “nghiêm túc”. Nói chưa thực hiện “nghiêm túc” là bởi thay vì công bố rõ ràng giá cơ sở theo công thức tính toán thì bộ này lại tìm một cách công bố giá không chính thức.
Cụ thể, bộ công bố giá xăng RON 95 trên thị trường thế giới trong kỳ điều hành là xấp xỉ 80 USD/thùng (tăng 3,76 USD/thùng, tương đương mức tăng 4,94% so với kỳ trước). Từ đó, bộ này “khuyến nghị” các thương nhân đầu mối xăng dầu tăng giá bán xăng RON 95 tối đa 526 đồng/lít so với giá bán hiện hành.
Đây không phải là cách công bố giá thường thấy đối với các mặt hàng xăng dầu quen thuộc như xăng RON 92, xăng E5. Lần điều hành giá này, Bộ Công Thương lại “hé” cửa cho doanh nghiệp khi chỉ đưa ra mức giá khuyến nghị. Trong khi đó, với giá xăng thế giới đã có cùng các loại thuế, phí hiện hành, bộ hoàn toàn có thể tính toán và công bố giá cơ sở của mặt hàng xăng RON 95.
Bộ Công Thương chậm công bố giá xăng RON 95. Ảnh: HOÀNG TRIỀU
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cho rằng việc chậm trễ công bố giá cơ sở xăng RON 95 thể hiện cơ quan quản lý giá chưa rốt ráo, chưa thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. “Việc này cần nêu trách nhiệm cụ thể chứ không thể nói chung chung là lỗi của cơ quan quản lý giá. Đồng thời, khi đã nêu trách nhiệm cụ thể thì cũng cần có chế tài xử lý, tránh tạo tiền lệ trong các vụ việc sau” – TS Nguyễn Minh Phong nói.
Ông Phong cũng góp ý cấp Chính phủ cần nêu rõ thời hạn cụ thể phải công bố giá xăng RON 95 bởi chỉ đạo chung chung là “sau quý I/2018” thì các cơ quan chức năng có cớ để chây ì.
Theo ông Nguyễn Tiến Thỏa, Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam, việc Bộ Công Thương chưa công bố giá cơ sở xăng RON 95 thể hiện sự thiếu minh bạch, đi ngược lại quyền lợi của người dân, doanh nghiệp và cũng là đi ngược lại với chỉ đạo của Chính phủ. Chủ tịch Hội Thẩm định giá đề nghị liên bộ Công Thương – Tài chính tính toán lại các mặt hàng xăng, dầu theo công thức và các định mức thuế, phí có sẵn và công bố công khai đến người dân. Ông Thỏa cũng chỉ rõ việc Bộ Công Thương đưa ra mức khuyến cáo về giá xăng RON 95 chứng tỏ bộ này có sự tính toán giá theo một công thức nhất định. Như thế, đồng nghĩa với việc có sự tính toán giá nhưng lại không công bố đến người dân.
“Chậm nhất, liên bộ Công Thương – Tài chính phải công bố giá xăng RON 95 là tại kỳ điều hành giá sắp tới. Nếu không thực hiện được là cơ quan quản lý giá làm sai quy định và phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trước sự phản ứng của người dân” – ông Thỏa nêu ý kiến.
